บทความนี้ เป็น 1 ใน Series ของ ” แหวกม่าน งานสร้างรถ “ ที่จะแนะนำเด็ก และ เยาวชนรุ่นใหม่ ที่รัก และ ชื่นชอบรถยนต์ จนอยากจะทำงานในสายอุตสาหกร
จากบทความ Exclusive Preview : เปิดประตู Holden Design Center ไปดู Chevrolet Colorado & Trailblazer ใหม่ ก่อนใคร ที่แดนจิงโจ้ >> http://www.headlightmag.com/exclusive-preview-holden-design-center-chevrolet-colorado-trailblazer/
ปี 1930 รถยนต์ 6 ที่นั่ง 2 ประตูนาม Phantom Corsair ถูกนำเสนอโดยคุณ Rust Heinz เกือบจะได้วางจำหน่ายจริงแต่ก็ยกเลิกไปเสียก่อน
Ref : By Alden Jewell – 1938 Phantom Corsair, CC BY 2.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=29057006
ปี 1950 Ford นำเสนอรถยนต์ที่เข้ากับยุคสมัยนั้น รถยนต์แบบโมเดลจำลองที่ใช้พลังงานนิวเคลียร์ชื่อ Ford Nucleon
Credit : https://en.wikipedia.org/wiki/Ford_Nucleon
ปี 1995 ที่ Tokyo Motor show โลกได้รู้จักกับรถยนต์ไฮบริดที่ชื่อ Prius และจากกระแสนิยมมันถูกวางขายในปี 1997
Credit : http://oldconceptcars.com/wp-content/uploads/toyota_prius_concept_1.jpeg
ยุค 2007 – 2008 Elon Musk ก็พาคอนเซปต์คาร์รถยนต์ไฟฟ้า Tesla Roadster มาเปิดตัว และ แน่นอนว่าได้ขายจริงต่อมาในเวลาไม่นาน
อะไรคือ Concept Car อะไรเป็นตัวกำหนดว่าขายได้จริงหรือไม่ได้พวกเขาไปหาแรงบันดาลใจกันมาจากไหนและที่สำคัญมันต่างกับรถยนต์ที่เราใช้กันจริงๆยังไง แล้วมันต่างกับ Prototype, Production Car ยังไง
พบกับคำตอบได้ในบทความนี้
- คอนเซปต์คาร์ (Concept Car), รถยนต์ต้นแบบ (Prototype), รถยนต์เพื่อการพานิชย์ (Production Car) ต่างกันยังไง ?
“ เฮียๆ มีเรื่อง ” เผือกทำหน้าร้อนรนปรี่เข้ามาหาเฮียอันในร้านกาแฟ
“ เหตุใดออเจ้า ถึงได้มีกริยาเยี่ยงนี้ ที่นี่เป็นสถานที่ของสุภาพชนนะ ” เฮียตอบกลับเด็กน้อยด้วยภาษาอินเทรนด์
“ บ่าวผิดไป ท่านหมื่น นายท่านอย่าได้โบยบ่าวเลย ถถถ มันใช่เวลาไหมเนี่ย คนกำลังมีเรื่อง ” เผือกรับมุข ก่อนรีบตัดบทด้วยสีหน้าไม่สบายใจ
“ มีคนถามผมว่า รถยนต์ Concept car คืออะไร ” เผือกบอก
“ ก็ตอบไปสิ เอ็งชอบรถยนต์อยู่แล้วคำถามแค่นี้ไม่น่ายากปะวะ ” เฮียอันตอบกลับ
“ มันก็ไม่ยากหรอกถ้าคนที่ถามหนะ เค้า…. ” เผือกเริ่มม้วน
“ อะไรวะ คุยเรื่องรถดัน ม้วนหน้าหลัง ยังกับจะไปเล่นยิมนาสติก ” เฮียอันงงกับไอ้เผือก
“ เค้าเป็นคนที่ผมชอบ อะดิ เฮีย ” เผือกพูดพลางเอามือสองข้างมาปิดหน้าที่แดงก่ำ
“ อ่าว ก็งี้ก็เข้าข้อเต็มๆ โชว์เทพได้สบายๆ แล้วนี่จะม้วนอีกนานไหม ” เฮียอ้นขำกับท่าทางที่ไม่คุ้นเคยของเด็กเกรียนอย่างไอ้เผือก
“ ถ้าเขาไม่ถามยาก มันคงจะง่ายกว่านี้อ่ะเฮีย ”
“ ยังไงหละที่ว่าถามยาก ”
“ Concept car, Prototype car, Production car, ต่างกันยังไง ”
“ ถามเอาไปให้แฟนเขาป่าววะเนี่ย ละเอียดยิ่งกว่าเกล็ดบิงซู 555 ” เฮียอันแซวไอ้เผือก
“ อ้าวเฮีย ผมเชคมาแล้วเธอยังไม่มีใคร แล้วสรุปจะช่วยผมไหมฮะเนี่ย ” เผือกของขึ้นแต่ก็ยอมลงเพราะต้องการคำตอบ
“ ได้ ” เฮียอันตอบสั้นๆได้ใจความแล้วเริ่มกระบวนการสอนในทันใด
“ ในอุดมคติ ผู้หญิงที่เอ็งชอบหน้าตา นิสัยเป็นแบบไหน บอกเฮียหน่อย ”
“ ตาโต ผิวไม่ขาวเกินไม่เข้มเกิน หุ่นดี สวย น่ารัก รวย ฉลาด และใจกว้าง ฮะเฮีย ” เผือกตอบแทบไม่เสียเวลาคิด
ภาพสเก็ตซ์รถต้นแบบ Isuzu VehiCROSS
“ ถ้าให้นึกดาราสักคน คนไหน ตรงกับที่เผือกระบุมามากที่สุด และ คิดว่าคนๆนั้นตรงกับสเปคที่ว่ามาสักกี่เปอร์เซนต์ ” เฮียถาม
“ ญ่าญา ฮะเฮีย ถ้าถามผมก็น่าจะสัก 95% ฮะ ” เผือกพูดพลางทำหน้าเยิ้มราวกับ ญาญ่า เป็นแฟนมันจริงๆ
“ แล้วคนที่กำลังแอบปลื้มอยู่นี่หละตรงกับที่ว่าสักเท่าไหร่ ” เฮียอันถาม
“ แหม เฮีย เรายังไม่ได้นัดกินข้าว ดูหนังกัน ไปเดทไรกันเลยนะ จะรู้ได้ยังไงกัน ” เผือกตอบ
“ เอาน่าตอบมาให้ไว จะได้ไปต่อ ” เฮียอันเค้นเอาคำตอบ
“ 85% ละกัน เฮีย คือเค้าสวยนะ แต่ตาอาจจะไม่โตมาก ไม่ถึงกับบ้านรวยแต่ที่ผมประทับที่สุดคือ เธอฉลาดและใจกว้างสุดๆไปเลย ”
“ โอเค ตอนนี้เอ็งได้คำตอบครบถ้วนแล้ว ว่า Concept Car, Prototype, Commercial Car มันต่างกันอย่างไร ” เฮียอันยิ้มอย่างมีความหวังอีกครั้ง หลังจากครั้งก่อนไอ้เผือกตอบให้เสียแรง
“ โห เฮีย เจ๋งโคตร เข้าใจโคตรง่ายเลย อะ ” เผือกตอบแบบสีหน้าราวกับคำตอบทุกอย่างกระช่างชัดยิ่งกว่าข้อสอบ O-Net
“ ไหนเข้าใจว่าไง เล่ามาสิ ” เฮียอันเฝ้ารอผลผลิตจากความตั้งใจสอนอย่างตาไม่กระพริบ
“ Concept Car คือ นางในฝัน ไม่มีวัน เป็นความจริง / Prototype Car คือ ญาญ่า หมายความว่า จงอย่าหวัง / Commercial Car คือ น้องที่ปลื้ม ไม่ดีพร้อม แต่ดีพอ ”
“ แต่งมาจากบ้านป่าวว่ะเนี่ย มาเป็นกลอนเลยนะไอ้เผือก ” เฮียอันตกใจ
“ พ่อผมในอดีตเป็นนายเรือครับ เฮีย ”
“ เกี่ยวอะไรกับกลอนวะ เผือก ”
“ แต่งเรือยาว ครับเฮีย ^^ ”
“ เค้าเรียก เพลงยาวเว้ย ผ่าม!!! ” เฮียอันตบมุกให้พอเป็นพิธี
“ สรุปพอได้ไหมครับ ความเข้าใจผม ” เผือกถาม
“ก็ประมาณนึงนะ” เฮียพูดพลางหยิบปากกามาเขียนสรุปให้ดู (สาระเร็ว กับเฮียอัน)
GM Australia Design หรือ Holden Design Centre จากบทความ Exclusive Preview : เปิดประตู Holden Design Center ไปดู Chevrolet Colorado & Trailblazer ใหม่ ก่อนใคร ที่แดนจิงโจ้ >> http://www.headlightmag.com/exclusive-preview-holden-design-center-chevrolet-colorado-trailblazer/
- กว่าจะเป็น Concept Car ต้องผ่านอะไรมาก่อน
Concept Car เป็นรถยนต์ที่มีไว้หลายวัตถุประสงค์มากๆ
2.1 ใช้เพื่อส่งเสริมแบรนด์ให้ดูดีมีชาติตระกูล ใช้เพื่อแสดงแสนยานุภาพทางเทคโนโลยี
2.2 ใช้เพื่อบอกเทรนด์ของการออกแบบรถยนต์ที่จะขายจริง บางทีก็ใช้เพื่อ
2.3 บอกสื่อคร่าวๆว่าเร็วๆนี้จะมีรถยนต์หน้าตาประมาณนี้ออกมาแล้วนะ
อาจจะได้ขาย หรือ ไม่ได้ขายเลยก็ได้ ขึ้นอยู่กับความเป็นไปได้ของมันว่า สามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้จริงหรือไม่ จากประสบการณ์ของผม คอนเซปต์คาร์มักจะมี 3 ใหม่ ดังนี้
- สถาปัตยกรรมใหม่ (รูปทรง แนวคิดการออกแบบ)
- เทคโนโลยีใหม่ (ระบบขับเคลื่อน ระบบส่งกำลัง ระบบความปลอดภัย)
- รูปแบบการใช้งานใหม่ (ถอยหลังเข้าซองเอง ไร้คนขับ เป็นรถยนต์ที่คุยกับคนขับได้)
- สถาปัตยกรรมใหม่ ได้แก่ รูปทรง แนวคิดการออกแบบใหม่
จากบทความ หลุดไฟล์ภาพสิทธิบัตร All new Mitsubishi Pajero Sport >> http://www.headlightmag.com/all-new-mitsubishi-pajerosport/
เทรนด์การออกแบบ เส้นสายต่างๆที่เป็นเสมือนงานศิลปะที่ผสมกันระหว่างความสวยงามกับความเป็นไปได้จริง สิ่งที่มีอิทธิพลกับส่วนนี้ นอกจากเหตุผลทางศิลปะแล้ว ยังมีเหตุผลทางด้านวิศวกรรมด้วย
หลายคนอาจจะสงสัยว่าทำไม ตอนที่เป็น Concept Car บนหน้ากระดาษ มันสวยมาก ตอนทำเป็น Cray model (ปั้นโดยใช้ดิน) หรือ Mock up (ใช้ 3D printer หรือ แม่พิมพ์พิเศษ)
เส้นสายรูปร่างตัวถัง สวยมาก แต่พอเป็นรถยนต์ที่วางขายจริงกลับต่างกันมาก มีปัจจัยหลายๆอย่างเช่น ประสิทธิภาพในแง่มุมต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น
- เรื่องความปลอดภัยจากการชน
- สัมประสิทธิ์การต้านทานของอากาศ (Cd)
- ความสามารถในการผลิต
- ความสามารถในการประกอบ
รวมไปถึงความสามารถในการซ้อมบำรุง และ อื่นๆอีกมาก
ด้วยเหตุผลเหล่านี้ทำให้รถยนต์หลายคันที่ตอนเป็น Concept Car ออกแบบกระจกสุด Chic เล็กกระจิ๋วเดียวได้ หรือหลังคาเป็นกระจกทั้งบานได้ มองได้รอบทิศ ไม่มี เสา A,B,C pillar ให้เกะกะสายตาแต่พอออกมาจริงๆกลับไม่เห็นสิ่งเหล่านั้น
สิ่งที่วิศวกรและสถาปนิกต้องคุยกันคือ ทำยังไงให้ความฝันกับความจริงใกล้เคียงกันที่สุดเท่าที่ข้อจำกัดจะยอมให้ได้ ทำให้นางในฝัน ปรากฏกายออกมาเป็น ญาญ่า และ กลายเป็น น้องที่ปลื้ม ในที่สุด
- เทคโนโลยีใหม่ (ระบบให้พลังงาน ระบบขับเคลื่อน ระบบส่งกำลัง ระบบส่องสว่าง)
หลายครั้งที่ Concept Car ถูกใช้เพื่อเปิดตัวระบบ หรือ เทคโนโลยีใหม่ ส่วนใหญ่จะพูดถึงเหตุผลทางด้านวิศวกรรมเป็นหลัก ทำยังไงให้รถยนต์คุณภาพดีขึ้น ประหยัดน้ำมันมากขึ้น ใช้งานง่ายขึ้น ปลอดภัยมากขึ้นส่วนใหญ่แล้วในส่วนนี้ ผู้ผลิตมักทำงานร่วมกับ Supplier ผู้ผลิตชิ้นส่วนรถยนต์เสียเป็นส่วนใหญ่ มีทั้งระดับที่เป็นนวัตกรรมใหญ่ๆ อย่างที่เห็นใน Concept Car ประเภทล้อหมุนได้ 360 องศาช่วยให้รัศมีวงเลี้ยวแคบลง หรือ บางทีก็เป็นเรื่องการลดต้นทุน ลดน้ำหนักชิ้นส่วน
- แนวคิดรูปแบบการใช้งานใหม่
(A.I ถอยหลังเข้าซองเอง ไร้คนขับ เป็นรถยนต์ที่คุยกับคนขับได้ สร้างเป็นชุมชมใช้รถส่วนตัวร่วมกัน)
เป็นเรื่องของแนวคิดใหม่ๆที่ยังไม่เคยมี เช่น ไอเดียการสร้าง A.I เป็นผู้ช่วยส่วนตัวสามารถจัดตารางให้และเชื่อมโยงกับแนะนำ เส้นทางการเดินทางได้ หรือการสร้างรถยนต์สาธารณะที่สามารถใช้งานเป็นส่วนตัวได้ด้วย ถ้าสรุปเป็นภาพอาจจะได้ภาพเป็นแบบนี้ (มุมมองของผมเป็นทัศนะล้วนๆไม่มีถูกผิดแต่อย่างใด)
- Prototype Car : รถยนต์ต้นแบบคืออะไร ทำไมต้องมี
Prototype Car : หรือรถยนต์ต้นแบบ ต่างกับ Concept Car ตรงที่วัตถุประสงค์ของมันมีเพื่อเป็นข้อยืนยันว่า ผู้ผลิตสามารถสร้างรถยนต์เพื่อการพานิชย์ หรือ Production Car ไปวางจำหน่ายได้ หรือถ้าอธิบายในเชิงการทำงาน คือ มีคนคิดว่ารถยนต์แบบนี้น่าจะเป็นที่ชื่นชอบและขายได้ พวกเขาจึงทำการออกแบบ (เขียน Drawing ชิ้นส่วนหลายๆชิ้นมาประกอบกันเป็นรถยนต์) และ ก่อนที่จะวางขายพวกเขาก็ทำการตรวจสอบแบบก่อนว่าดีพอที่จะผลิตเป็นรถยนต์จริงๆได้
Prototype Car เป็นรถยนต์ที่สร้างขึ้นเพื่อทดสอบประสิทธิภาพของแบบนั้นเอง เมื่อเรานิยามแบบนี้แล้ว Prototype Car จึงไม่จำเป็นต้องเป็นรถยนต์เหมือนกับ Concept Car หรือ Production Car ทั้งคัน อาจจะเป็นแค่ชิ้นส่วนบางชิ้น ตัวถังช่วงบน หรือ ช่วงล่างอย่างเดียว โดยอาจจะเป็นรถยนต์ที่มีตัดต่อพันธุกรรมอย่างที่เคยเห็น Spy Shot กันในโลกอินเตอร์เนต ท่อนหน้าเป็นรุ่นหนึ่ง ท่อนหลังเป็นอีกรุ่นหนึ่งก็ได้ เพราะวัตถุประสงค์ของรถยนต์ ต้นแบบ คันนั้นอาจจะมีไว้เพื่อ ยืนยันแบบของช่วงล่างซึ่งถูกทำขึ้นมาใหม่
จากบทความ ปล่อยรูป Spyshot รถรุ่นใหม่ อย่างไร ไม่ให้ใครเขาเดือดร้อน? >> http://www.headlightmag.com/%E0%
เบื้องหลังความท้าทายของคนทำรถยนต์ Prototype Car ก็คือทีมงานที่ต้องทำการรวบรวมชิ้นส่วน Hand made กว่า 1000 ชิ้น มาเพื่อประกอบด้วย มือเช่นเดียวกัน ต้องใช้ทักษะการบริหารจัดการ Supply ควบคู่ไปกับทักษะเชิงช่างสูงมาก Prototype แต่ละคันอาจจะมีรายละเอียดไม่เหมือนกันขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์การใช้งาน ระยะเวลาในการเริ่มและทำให้สำเร็จก็อยู่ในแผนการพัฒนารถยนต์ด้วยชิ้นส่วนขาดเพียง 1 ชิ้นทีมงานที่จะทำการทดสอบก็อาจจะไม่สามารถทำงานต่อได้ เรียกว่าเป็นงานที่มีความกดดันและท้าทายอีกอย่างในอาชีพคนสร้างรถ
- คนไทยทำรถยนต์ได้ถึงไหน ?
เท่าที่ผมทราบ เรามีส่วนร่วมตั้งแต่ Concept Car ไปจนถึง Production Car แล้วครับ โดยที่แต่ละค่ายอาจจะมีสัดส่วน และเนื้องานที่มอบหมายให้คนไทยทำต่างกันไปตาม เหตุผลทางธุรกิจ และ นโยบายการพัฒนาสินค้า โดย Concept Car คนไทยเคยมีโอกาสได้เข้าไปทำงานด้านการเสนอไอเดีย และ นำเสนอให้กับผู้บริหารระดับสูงของบริษัท
กิจกรรมหนึ่งที่เราอาจจะไม่ทราบคือ การทำงานร่วมกับคนนอกวงการรถยนต์ เพื่อหาแรงบันดาลใจในการออกแบบรถยนต์ต้นแบบหลายครั้ง ที่เราจะเห็น โครงการดีๆ อย่าง Car Contest ที่หลายๆค่ายเปิดให้เด็กๆ หรือหน่วยงานภายนอก ส่งประกวดรถยนต์ในฝันของพวกเขา ไอเดียรถยนต์รุ่นไหน น่าสนใจ พวกเขาก็จะทำ รถยนต์ต้นแบบออกมา นับเป็นการสร้าง CSR ที่ได้ใจเด็กๆและผู้บริโภคอีกทาง
แถมบางไอเดียเจ๋งมากๆก็เอามาทำรถยนต์ขายจริงๆกันเลย หรืออาจจะได้เห็นการร่วมมือกันระหว่างค่ายรถยนต์กับหน่วยงานศิลปะ หรือ องค์กรนักออกแบบต่างๆจากหลากหลายสาขา ไม่ว่าจะออกแบบบ้าน ออกแบบเสื้อผ้า หรือผลิตภัณฑ์อื่นๆ เพราะพวกเขาเชื่อว่าการได้ไอเดียนอกกรอบจากคนต่างสาขาจะทำให้ ได้รถยนต์ใหม่ๆที่ตอบโจทย์การใช้งานลูกค้าอย่างแท้จริง
ส่วนการทำ Prototype หลายบริษัทในไทยมอบหมายให้คนไทยเป็นตัวแทนในภูมิภาค วางระบบ และ จัดส่งชิ้นส่วนของผู้ผลิตจากไทยไปที่บริษัทแม่เพื่อทำการประกอบ และ ไม่นานมานี้ก็ได้ยินว่า ประเทศไทยกำลังจะมีโรงงานประกอบ Prototype Car เป็นของตัวเอง ไม่แน่ว่าเราอาจจะได้เห็น Spy shot ก้นเยอะขึ้นก็ได้
สำหรับ Production Car ก็อย่างที่ทราบกันดี ว่าไทยได้มีส่วนร่วม 100% ในภาคการผลิต และยังรวมไปถึงการจัดซื้อวัตถุดิบงานผลิต งานตรวจสอบคุณภาพ และ งานขนส่งสินค้าด้วย หวังว่าคงมีประโยชน์นะครับ ครั้งถัดไปเราจะมาพูดคุยกันว่าถ้าอยากจะทำงานในต่างประเทศด้วยการประกอบอาชีพรถยนต์ จะมีโอกาสไหม และ ต้องทำอย่างไร และที่สำคัญพวกเขาทำอะไรกันฮะ ^^
#Headlighmag
#LeanovativeThinking
#SenseiPae
จากบทความ Exclusive Preview : เปิดประตู Holden Design Center ไปดู Chevrolet Colorado & Trailblazer ใหม่ ก่อนใคร ที่แดนจิงโจ้ >> http://www.headlightmag.com/exclusive-preview-holden-design-center-chevrolet-colorado-trailblazer/
20.00 น. ที่ร้านกาแฟสุด Chic ของเฮียอัน เผือกเดินเหงาๆ เข้ามา
“เฮีย ร้านเฮียมีเหล้าปะ” เผือกถามสำเนียงจริงจัง
“นี่ร้านกาแฟ ไม่ใช่โรงเหล้า จะมีน้ำเมาได้ไงวะ ” เฮียอันเกรียนกลับ ตายังส่องแม่หญิงการะเกดผ่านยูทูปอย่างไม่ลดละ
“งั้นขอกาแฟอะไรก็ได้ที่กินแล้วเมา” เผือกเกรียนกลับ
“ดูจากคำตอบและสภาพกายหยาบของเอ็งแล้วคงไม่แคล้วโดนเท มาสินะ พ่อนกน้อย” เฮียอันขยี้ไอ้เผือกอย่างไม่ปรานี
“ผู้หญิงทำไมเป็นอย่างนี้หมดเลย วะ เฮีย” เผือกเริ่มน้ำตาคลอเบ้า
“ใจเย็นเว้ยไอ้เผือก จะร้องไห้ในร้านกาแฟข้าเนี่ยนะ” เฮียอันตกใจ
“ว่าแต่แบบไหนละ” เฮียอันถามขณะวางโอยั้วร้อนๆให้เผือกกินสร่างพิษรัก
“ผมบอกทุกอย่าง สุดท้ายเธอก็เอาทุกอย่างที่ผมบอก
ไปเขียนรายงานส่งอาจารย์ วะเฮีย” เผือกระบาย
“ก็ดีงามแล้วนิ ได้ช่วยให้น้องเขาได้คะแนนดีๆ เอ็งก็ทำคะแนนได้เห็นๆ” เฮียอันงงกับไอ้เผือก
“มันก็ดีอยู่หรอกเฮียถ้ามันไม่ดีงามจนใครๆก็ลอกกันทั้งภาค อ่ะ เฮีย”
“จริงหรอ เจ้าเผือก ข้าภูมิใจในตัวเอ็งยิ่งนัก แก้วนี้เฮียเลี้ยงเอ็งเลย”
“มันแย่ตรงที่ผมกับเธอเรียนวิชาเดียวกันแต่คลาสเธอเรียนก่อน 2 วัน แล้วอาจารย์ก็ออกมาบอกว่า อย่าลอกกันมาอีกหละเหมือนกันเยอะแล้ว”
“555 เข้าใจละ แต่มันจะไปยากตรงไหนกัน ก็บิดวิธีเล่านิดเดียว เจ๋งกว่าเก่าอีก” เฮียอันแนะ
“จริงดิ เฮีย โชคดีนะเนี่ยที่ตัดสินใจมาร้านกาแฟตอนสองทุ่ม เฮียช่วยผมหน่อย ต้องส่งงานพรุ่งนี้ละ” เผือกกล่าวอยากมีหวัง
“ก็เปลี่ยน ญาญ่า เป็น เบลล่าสิ ง่ายแค่นี้เอง” เฮียอันตอบพลางดูแม่นางการะเกศต่อ
“ขอบคุณเฮีย” เผือกกระดกกาแฟฟรีหมดแก้ว ก่อนเดินกลับบ้านอย่างหมดอารมณ์
จากบทความ ปล่อยรูป Spyshot รถรุ่นใหม่ อย่างไร ไม่ให้ใครเขาเดือดร้อน? >> http://www.headlightmag.com/%E0%
สงวนลิขสิทธิ์ ทั้งบทความ โดยผู้เขียน
ห้ามนำส่วนหนึ่งส่วนใดหรือทั้งหมดไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต
เผยแพร่ครั้งแรกใน www.Headlightmag.com
15 มิถุนายน 2561
SenseiPae // Copyright (c) 2018
Use of such content either in part or in whole without permission is prohibited.
First publish in www.Headlightmag.com
15 June 2018
อ่านบทความย้อนหลัง : แหวกม่าน งานสร้างรถ (ตอนที่ 1) : From Zero to One กว่าจะเป็นรถหนึ่งคัน ต้องทำอะไรบ้าง ? >> http://www.headlightmag.com/from-zero-to-one-how-to-be-a-car-part1/
แหวกม่าน งานสร้างรถ (ตอนที่ 1) : From Zero to One กว่าจะเป็นรถหนึ่งคัน ต้องทำอะไรบ้าง ?